بررسی عوامل مؤثر بر عملکرد آموزشی گروههای آموزشی دانشگاهی: مطالعه کیفی

ارتقای کیفیت عملکرد دانشگاهها در گرو گروههای آموزشی توانمند و شایسته است. از این رو، ارزیابی عملکرد گروههای آموزشی یکی از مسئولیتهای مهم مدیران و مسئولان دانشگاهی برای توسعه حرفه‌ای و حفظ و ارتقای آموزش‌عالی است. هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر بر عملکرد آموزشی گروههای آموزشی دانشگاهی بود. روش پژوهش کیفی از نوع اکتشافی بود. جامعه آماری شامل اعضای هیئت علمی 15 دانشکده دانشگاه تهران و 75 گروه آموزشی بود. به منظور انتخاب نمونه مطلوب، با استفاده از روش نمونه‌گیری کرانه‌ای، 20 گروه‌ آموزشی که به میزان دو انحراف استاندارد در بالاترین و پایین‌ترین میزان عملکرد آموزشی قرار داشتند، به عنوان کرانهای بالا و پایین انتخاب شدند. سپس، به‌منظور شناسایی و تحلیل علل ناهمسانی در عملکرد آموزشی گروههای آموزشی با استفاده از ابزار مصاحبه نیمه ساختار یافته، داده‌های لازم جمع‌آوری و از طریق تحلیل محتوا و فرایند کدگذاری تحلیل شدند. نتایج به‌دست آمده حاکی از آن است که عواملی که در کران بالا و پایین بر عملکرد آموزشی گروههای آموزشی تأثیرگذارند متناظر نیستند و متفاوت‌اند، علاوه بر این، مشخص شد عواملی نظیر مشارکت ذینفعان در تأمین منابع مالی، کارآفرینی، کارآمدی جمعی، مدیریت مشارکتی و محیط رقابتی فعال از عوامل مؤثر بر عملکرد آموزشی بالا و عواملی نظیر وابستگی به منابع مالی دولتی، شرایط کاری نامطلوب، روحیه پایین و مدیریت لجام گسیخته بر عملکرد آموزشی پایین تأثیر داشته است.